TỔNG QUAN VỀ BỆNH THẬN YẾU

TỔNG QUAN VỀ BỆNH THẬN YẾU

Thận yếu xảy ra khi chức năng của thận bị suy giảm. Điều này làm ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình lọc máu, tăng tích tụ độc tố và chất cặn bã trong cơ thể. Từ đó gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

THẬN YẾU LÀ BỆNH GÌ

Thận yếu (suy thận) là tình trạng suy giảm chức năng của thận do cơ quan này bị tổn thương. Cơ thể người có hai quả thận nằm sát thành bụng sau. Cơ quan này đảm nhận nhiều chức năng quan trọng, bao gồm: Lọc máu, duy trì sự sống, đảm bảo hoạt động bình thường của cơ thể...

Khi bị tổn thương và suy giảm chức năng, các hoạt động của thận không diễn ra đầy đủ. Điều này dẫn đến tồn đọng chất thải, tăng huyết áp và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể.

Bệnh thận yếu thường không gây ra những triệu chứng trong thời gian đầu. Bệnh phát triển âm thầm và gây triệu chứng trong những giai đoạn nặng hơn. Từ đó làm phát triển những biến chứng nguy hiểm.

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH

Nguyên nhân gây thận yếu (hay suy thận) có thể đa dạng và liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây thận yếu:

Lối sống kém lành mạnh

Bệnh thận yếu thường gặp ở những người có thói quen uống ít nước, nhịn tiểu và dùng chất kích thích

Thuốc

Thận đảm nhận chức năng lọc máu và đào thải cặn bã. Việc lạm dụng thuốc tây có thể làm tăng áp lực lên thận và khiến cơ quan này bị tổn thương theo thời gian. Mặt khác, một số loại thuốc có thể gây độc hoặc làm hỏng thận khi dùng thường xuyên.

Bệnh lý

Thận yếu thường là kết quả của những bệnh lý sau: Bệnh tiểu đường, huyết áp cao, bệnh sỏi thận, viêm bàng quang, bệnh ở tuyến tiền liệt như viêm tuyến tiền liệt, u xơ tuyến tiền liệt…

Nguyên nhân khác

Một số yếu tố gây thận yếu như: thừa cân béo phì, thiếu vận động, bệnh lý tim mạch, cấu trúc thận bất thường, người lớn tuổi,...

TRIỆU CHỨNG NHẬN BIẾT

Bệnh thận yếu tiến triển chậm và thường không có triệu chứng trong thời gian đầu. Khi chức năng thận suy giảm nhiều hơn, người bệnh sẽ nhận thấy những triệu chứng dưới đây:

-Tiểu đêm nhiều lần

-Suy nhược cơ thể

-Suy giảm chức năng sinh lý, suy giảm ham muốn tình dục do mất cân bằng nội tiết tố

-Đau lưng

-Rối loạn tiêu hóa (như táo bón, đầy hơi...)

-Ăn mất ngon

-Buồn nôn hoặc nôn mửa

-Suy giảm tinh thần

-Chuột rút cơ bắp

-Huyết áp cao

-Da ngứa khô

Những triệu chứng ít phổ biến hơn:

-Phù nề

-Hoa mắt, mệt mỏi

-Khó ngủ hoặc mất ngủ

-Sốt, tay chân lạnh

-Đau ngực

BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM

Thận yếu cần được phát hiện và chữa trị sớm. Thông thường thuốc và chế độ ăn uống có thể giúp kiểm soát sự phát triển của bệnh. Đồng thời giảm bớt những triệu chứng khó chịu.

Ở những trường hợp không điều trị, sự suy giảm chức năng thận có thể tiến triển đến những giai đoạn nặng hơn. Từ đó gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể như:

Xơ cứng thận

Đây là giai đoạn cuối cùng khi chức năng thận bị suy giảm nghiêm trọng. Bệnh nhân thường gặp các triệu chứng nặng như mệt mỏi, buồn nôn, mất cảm giác, rối loạn giấc ngủ, ngứa da và tăng nguy cơ suy tim.

Tăng huyết áp

Thận yếu có thể gây ra tăng huyết áp. Khi chức năng bị suy giảm, cơ thể không thể điều chỉnh mức nước và muối trong cơ thể một cách hiệu quả, dẫn đến tăng huyết áp. Huyết áp không được kiểm soát có thể gây ra các biến chứng như bệnh tim mạch, đột quỵ và suy tim.

Rối loạn điện giải

Thận yếu ảnh hưởng đến khả năng của thận trong việc giữ cân bằng nước, điện giải và các chất điện giải trong cơ thể. Gây ra: nồng độ kali cao trong máu, tăng acid trong cơ thể, nồng độ natri thấp,..

Suy thận mãn tính

Suy thận mãn tính yêu cầu sự chăm sóc thay thế chức năng thận như máy lọc thận hoặc cấy ghép thận.

Rối loạn xương

Thận yếu có thể gây ra mất canxi và vitamin D trong cơ thể, dẫn đến rối loạn xương như loãng xương và xương dễ gãy.

Bệnh tim mạch

Thận yếu có mối liên kết mạnh mẽ với các vấn đề tim mạch như suy tim, nhồi máu,...

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

Thuốc

Trong bệnh thận yếu, dùng thuốc là phương pháp điều trị chính. Thuốc được dùng có tác dụng cắt giảm triệu chứng và ngăn tổn thương thận thêm nghiêm trọng.

Những loại thuốc thường được sử dụng gồm:

• Thuốc lợi tiểu: Thuốc lợi tiểu (như Thiazide) được dùng để ngăn tình trạng ứ nước, tăng đào thải độc tố qua nước tiểu và giảm phù nề.

• Thuốc điều chỉnh huyết áp: Thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE) được ưu tiên sử dụng cho những bệnh nhân bị cao huyết áp do thận yếu. Thuốc có tác dụng điều chỉnh huyết áp ở mức hợp lý. Từ đó giúp duy trì chức năng thận. Trong nhiều trường hợp, thuốc ức chế thụ thể angiotensin II được dùng thay thế cho ACE để giảm huyết áp và giữ chức năng thận.

• Thuốc điều trị thiếu máu: Bệnh nhân được yêu cầu bổ sung hormone erythropoietin hoặc chất sắt để tạo ra nhiều tế bào hồng cầu hơn. Điều này giúp ngăn ngừa biến chứng thiếu máu dẫn đến mệt mỏi và suy nhược.

  

• Thuốc ức chế SGLT2: Nhóm thuốc này thường được khuyên dùng cho những bệnh nhân có chức năng thận suy giảm. Thuốc có tác dụng làm giảm hoặc ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh thận do tiểu đường.

• Thuốc cân bằng acid uric: Suy giảm chức năng khiến acid uric không được đào thải đầy đủ, tăng nguy cơ mắc bệnh gout, tim mạch và những bệnh lý khác ở thận. Để ngăn ngừa biến chứng, thuốc cân bằng acid uric sẽ được sử dụng.

• Thuốc giảm cholesterol: Một loại thuốc giảm cholesterol sẽ được khuyên dùng cho những trường hợp tăng cholesterol. Thuốc này có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol và giảm nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch.

• Thuốc bảo vệ xương: Đôi khi thuốc bảo vệ xương sẽ được sử dụng để ngăn ngừa tình trạng gãy xương.

  

Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống

Những người bị thận yếu cần điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp. Điều này giúp giảm bớt chất thải, giảm áp lực cho thận. Từ đó phòng ngừa phát triển những tổn thương ở thận.

Một số hướng dẫn giúp điều chỉnh chế độ ăn uống cho người thận yếu:

• Giảm natri: Giảm lượng natri tiêu thụ mỗi ngày bằng cách ăn ít muối. Tránh ăn những loại thực phẩm chứa nhiều muối. Chẳng hạn như rau củ muối, đồ hộp và những thức ăn chế biến sẵn.

• Giảm kali: Nếu thận suy ở mức độ nghiêm trọng, người bệnh được yêu cầu cắt giảm kali. Điều này giúp ngăn những tổn thương cho thận và tăng kali máu.

• Ăn đủ protein: Chỉ bổ sung đủ hàm lượng protein cần thiết cho cơ thể. Nên ăn những loại thực phẩm giàu protein như trái cây, trứng, thịt nạc, sữa...

• Ăn protein từ thực vật: Hãy bổ sung protein từ thực vật thay vì tiêu thụ protein từ động vật. Điều này giúp giảm bớt căng thẳng cho thận yếu.

• Sử dụng dầu thực vật: Nên dùng dầu thực vật (như dầu ô liu) thay thế cho dầu động vật hoặc mỡ.

• Uống đủ nước: Uống đủ nước mỗi ngày, khoảng 1,5 - 2 lít nước.

  

Phẫu thuật

Trong trường hợp thận yếu giai đoạn cuối, khi chức năng thận suy giảm nghiêm trọng và không thể khắc phục bằng các phương pháp điều trị khác, phẫu thuật thay thế chức năng thận có thể được xem xét, thường được thực hiện bằng cách cấy ghép thận từ nguồn từ thiện hoặc từ người sống.

Tuy nhiên, quyết định về phẫu thuật thay thế chức năng thận phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân, tuổi tác, tình trạng chức năng và mức độ suy giảm của thận, có sẵn nguồn ghép thận phù hợp và sự đồng ý của bệnh nhân.

Bệnh nhân cần tham khảo ý kiến của một chuyên gia thận, như bác sĩ chuyên khoa Thận học hoặc bác sĩ phẫu thuật thận, để đánh giá tình trạng cụ thể và tư vấn phương pháp điều trị tốt nhất cho mình.